น้ำบ่อ เรียบเรียงโดย นายคมสัน หน่อคำ
น้ำเป็นปัจจัยหลักในการดำรงชีวิตของมุนษย์
ผู้คนในอดีตจะใช้น้ำจากแม่น้ำลำคลองในการอุปโภคบริโภค
บางสถานที่ก็จะรองน้ำฝนไว้ใช้ และหากในละแวกที่อาศัยอยู่นั้นก็จะทำการขุดสระหรือบ่อน้ำเพื่อเอาไว้ใช้ในชีวิตประจำวัน
น้ำบ่อหรือบ่อน้ำ สำหรับชาวล้านนา
ถือว่าน้ำบ่อว่าเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ก่อนจะขุดบ่อน้ำ จะให้พ่อหมอประจำหมู่บ้าน ซึ่งเป็นผู้รู้ของท้องถิ่นในด้านโหราศาสตร์ไสยศาสตร์มาช่วยดูชัยภูมิและกำหนดทิศทางว่าควรจะขุดตรงจุดไหนของบ้านจึงจะ
บริเวณไหนขุดแล้วจะมีน้ำ มากสามารถใช้ได้ตลอดปี น้ำไม่แห้งขอด
บริเวณไหนที่ขุดแล้วจะมีน้ำใสและไม่เป็นน้ำราก (น้ำสนิม มีสีแดง)
โดยก่อนขุดน้ำบ่อพ่อหมอจะมีวิธีตรวจหาทำเลในการขุดสร้างน้ำบ่อ พ่อหมอจะตีเส้นเป็นช่อง ๆ
คล้ายตาราง ร่างบนกระดาษก่อน จากนั้นจึงคำนวณหาทิศทางที่เป็นมงคล เมื่อทราบทิศทางแล้วก็จะไปชี้สถานที่เหมาะสมที่ตรงตามตำราในการขุดหาน้ำบ่อ หรือพ่อหมอบางคนจะไปตรวจหาสถานที่ในการขุดหาน้ำบ่อในเวลากลางคืน โดยการเดินไปเดินมาในบริเวณที่จะขุดน้ำบ่อ เมื่อเลือกได้สถานที่เหมาะสมแล้ว ก็จะปักไม้ไว้เป็นเครื่องหมาย เคยมีหลายคนตั้งคำถามกับพ่อหมอว่า ทราบได้อย่างไรว่าพื้นที่บริเวณไหนจะมีน้ำมาก น้ำน้อย พ่อหมอก็บอกว่าถ้าหากเมื่อเดินผ่านสถานที่บริเวณใดแล้วเกิดความรู้สึกว่ามีกระแสความอุ่นไหลผ่าน แสดงว่าตรงบริเวณนั้นมีน้ำมาก
ด้วยบ่อน้ำเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ มีคุณแก่คน ดังนั้นคนล้านนาจะห้ามนั่งบนปากบ่อ โดยเฉพาะผู้หญิง หากไปนั่ง เชื่อว่าจะทำให้น้ำในบ่อเน่าเสียได้ และห้ามถมน้ำบ่อ ถือว่าเป็นการขึดใหญ่ ไม่ดี ผู้กระทำต้องได้รับความวิบัติ ฉิบหาย และอาจถึงแก่ชีวิตเลยก็ได้ และ ในทุก ๆ ปี ในวันพญาวันหรือวันขึ้นปีใหม่ คนล้านนาจะจุดประทีปบูชาตรงบริเวณบ่อน้ำ ที่ได้ให้น้ำมาใช้ในการอุปโภคบริโภค และเป็นการขอน้ำจากพระแม่ธรณีและพญานาคอีกด้วย
โดยก่อนขุดน้ำบ่อพ่อหมอจะมีวิธีตรวจหาทำเลในการขุดสร้างน้ำบ่อ พ่อหมอจะตีเส้นเป็นช่อง ๆ
คล้ายตาราง ร่างบนกระดาษก่อน จากนั้นจึงคำนวณหาทิศทางที่เป็นมงคล เมื่อทราบทิศทางแล้วก็จะไปชี้สถานที่เหมาะสมที่ตรงตามตำราในการขุดหาน้ำบ่อ หรือพ่อหมอบางคนจะไปตรวจหาสถานที่ในการขุดหาน้ำบ่อในเวลากลางคืน โดยการเดินไปเดินมาในบริเวณที่จะขุดน้ำบ่อ เมื่อเลือกได้สถานที่เหมาะสมแล้ว ก็จะปักไม้ไว้เป็นเครื่องหมาย เคยมีหลายคนตั้งคำถามกับพ่อหมอว่า ทราบได้อย่างไรว่าพื้นที่บริเวณไหนจะมีน้ำมาก น้ำน้อย พ่อหมอก็บอกว่าถ้าหากเมื่อเดินผ่านสถานที่บริเวณใดแล้วเกิดความรู้สึกว่ามีกระแสความอุ่นไหลผ่าน แสดงว่าตรงบริเวณนั้นมีน้ำมาก
ด้วยบ่อน้ำเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ มีคุณแก่คน ดังนั้นคนล้านนาจะห้ามนั่งบนปากบ่อ โดยเฉพาะผู้หญิง หากไปนั่ง เชื่อว่าจะทำให้น้ำในบ่อเน่าเสียได้ และห้ามถมน้ำบ่อ ถือว่าเป็นการขึดใหญ่ ไม่ดี ผู้กระทำต้องได้รับความวิบัติ ฉิบหาย และอาจถึงแก่ชีวิตเลยก็ได้ และ ในทุก ๆ ปี ในวันพญาวันหรือวันขึ้นปีใหม่ คนล้านนาจะจุดประทีปบูชาตรงบริเวณบ่อน้ำ ที่ได้ให้น้ำมาใช้ในการอุปโภคบริโภค และเป็นการขอน้ำจากพระแม่ธรณีและพญานาคอีกด้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น